Wednesday, April 11, 2012

Polarkveld om Miss Louise Boyd


Brit Aanning Aarseth på Ishavsmuseet:
Polarkveld om Miss Louise Boyd

Fredag 20. april er det duka for ny polarkveld på Ishavsmuseet. Denne gang er det millionøsa Miss Louise Arner Boyd og ishavsskuta «Veslekari» som står i fokus. Miss Boyd var fødd i 1887 i San Rafael, California, og arva ein stor formue etter foreldra som var med på det store gullrushet i California frå midten av 1800 talet. Denne formuen var det som gjorde det mogleg for Miss Boyd og utruste sju ekspedisjonar til arktiske strok, og også hennar galante livsstil i San Rafael. Det var Vartdal-skuta «Veslekari» som vart Miss Boyd sin store kjærleik, og denne skuta nytta ho i 1931, 1933, 1937 og 1938.

Av mannskapet på «Veslekari» gjekk Louise Boyd berre under namnet «Misså», og det var eit særsyn og sjå «Misså» stige om bord i ishavsskuta «Veslekari» første gang i Ålesund i 1931. Det var Asbjørn Rudi frå Hovdebygda som fekk det ærefulle oppdraget og geleide «Misså», med hennar svære hermelinpels, galant om bord i «Veslekari». På hovuddekket var det satt opp to ekstra kahytter for Miss Boyd og hennar hoffdame. Ho hadde også med seg ein kvinneleg sekretær. Enda ei ekstra kahytt framunder baugen romma miss Boyd sitt filmutstyr. På denne første ekspedisjonen med miss Boyd, som gjekk til Nordaust-Grønland, var Paul Lillenes frå Tjørvåg skipper. Dei seinare ekspedisjonane var det Johan Olsen som førde skuta.


Miss Boyd var ein ivrig fotograf. I baugen på "Veslekari" installerte ho eit kjempekamera der kvalkanonen sto tidligare. Ho investerte i avansert og flott utstyr som ho gjerne viste fram. Ho hadde også med seg eigne folk til og bere kamerautstyret på nokre av turane.
Miss Boyd tok tusenvis av bilde, både farge og svart-kvitt, stills og kino. Miss Boyd tok bilde som skulle få betydning for karttegnere, geologer, og flora.

Ekspedisjonane hennar vart utstyrte med det beste av instrument. Boyd pionerte bruk av ekkolodd til vitenskapelig arbeid; på ekspedisjonen i 1933 utstyrte ho "Veslekari" med ekkolodd. I 1931 kom Miss Boyd til Nordaust-Grønland, og var den første som kunne gratulere dei norske okkupantene. (Okkupasjonen av Nordaust-Grønland). Også når det gjaldt meteorologien var Boyd ei føregangkvinne; ho telegraferte vêrmeldingar til Grønland, Island og Tromsø.

Leita etter Amundsen
Boyd var på ekspedisjon med "Hobby" i 1928 då Roald Amundsen forsvann med "Latham". Ho stilte då fartyet o
g ekspedisjonen til disposisjon for leitinga, og i tre månadar var "Hobby" moderskip for dei norske flymaskinene med Hjalmar Riiser-Larsen i spissen.

«Veslekari» som var bygd på Vollen i Asker av Chr. Jensens Båtbyggeri i 1918, vart etter kvart ei svært kjend skute med mange spanande ekspedisjonar. «Veslekari» var bygd etter same lest som dei berømte polarskutene «Fram» og «Maud», og mykje av materialen i «Veslekari» var restar etter nettopp «Maud». «Veslekari» forliste på New-Foundland i 1961.

Brit Aarseth har i mange år lagt ned eit stort arbeid for å samle historia om Miss Boyd, og Brit vil halde foredrag for oss på Ishavsmuseet kl. 19 fredag kveld. Brit skulle vere kjend for dei fleste, bl.a for det imponerande og viktige arbeidet ho har lagt ned i fartyet «Hindholmen». Som vanleg vert polarkvelden avslutta med middagsservering, og denne gangen er det igjen selkjøtgryte som står på menyen. Påmelding til Ishavsmuseet for servering.

Ishavsmuseet fredag 20. april frå kl. 19.00

For føredrag: kr 100,-
For middagsservering: kr 100,- 

No comments:

Post a Comment